12 Şubat 2013 Salı

Güzellik Yarışması

TDSF Salsa Türkiye Şampiyonası sonuçları ve hakem değerlendirmeleri açıklandı. Şimdi önceki yazıları bir kenara bırakarak, tamamen hakem puanlamalarını ve ne manaya geldiklerini değerlendirelim.

Finale kadar olan puanlamaları şu adresten indirebilirsiniz:
http://www.tdsf.gov.tr/yarisma-sonuclari

Final puanlamaları da şuradadır:
http://www.tdsf.gov.tr/tdsf/wp-content/uploads/2010/09/T%C3%BCriye-%C5%9Eamp.jpg

Şu an kısıtlı bir zamanım olduğundan yarışmanın en önemli kısmı olan Yetişkinler yaş grubuna odaklanacağım. Diğer yaş gruplarıyla ilgili sorularınız olması durumunda benimle Facebook üzerinden veya buraya not bırakarak (isminizle lütfen) irtibat kurabilirsiniz.

Elemeler:

Yetişkinler Yaş grubunda 39 çift yarıştı. Turlar sırasıyla şu şekilde gerçekleşti:

1. Tur: 39 çift
Redance
2. Tur: 24 çift
Yarı-Final: 12 çift
Final: 9 çift

Mantıklı bir tur sistemi olduğunu düşünüyorum. Zaman da olduğundan 24 çifte daha "ince" eleyerek redance ile inilmesi son derece doğru olmuş. Redance kuralının 24 çift üzerinde uygulanmasını zorunlu kılan bir maddenin kural kitapçığında yer alması gerektiğini bu vesileyle tekrar vurgulamış olalım.

Tek sıkıntı Yarı final'in 12, finalin 9 çiftle yapılmasıdır. Zira biliyoruz ki finalde 10 çift olması hedeflenmektedir. Bu da 11 hakeme, 12 çift arasından "10 tanesini seçin" demek anlamına geliyor. Yani toplam hakem sayınız, toplamda seçmek istediğiniz çift sayısından fazla ve de elinzide bulunan çift sayısına eşit. Bu da yarı final turunda ortada inanılmaz derecede fazla "+" olmasını sağlıyor. Neticede bu hakemler bu puanları birilerine verecekler, vermemezlik edemiyorlar. Bu da neredeyse çift başına ve hakem başına en az 1 adet "+" anlamına geliyor. Seçim yapmak çok zor. Genellikle eşitlikler olacağından tam olarak 10 çifti yakalamanız neredeyse imkansız. Ortamda bulunan toplam "+" sayısını azaltmak ya hakem sayısını düşürerek, ya da (ki bu daha doğru) seçilecek çift sayısını azaltarak gerçekleştirilebilir. Buna ek olarak yarı final turunda sadece 2 çift elenmesi de kulağa pek sağlıklı gelmiyor.

Değerlendirmelerde yarı-final aşamasına gelene kadar bir sıkıntı görünmüyor. Yarı-finale en çok yaklaşan fakat tur atlayamayan çiftler 3er "+" almışlar. Yarı-finalistler ise en az 5 "+" alan çiftlerden oluşuyor. Bir eşitlik olmadan 12 çiftle devam edilmiş.

Yarı-finalde alınan en düşük "+" sayısı 5. En yükseği de 11. Tüm hakemlerden 11 tam işaret alan çift sayısı 5. Sonrasında 10 "+" alan çift sayısı 2. Finale kalmaya yeten "+" sayısı ise 8. Yani 11 hakemin 7 tanesinin "bence bu çift finalde olmalı" diye işaret verdikleri çiftler finale kalamamış. 11'de 7... Yarısından fazla.. Demek ki bu işaretler biraz mecburiyetten verilmiş... Hakemlere "10 çift seçin" dendiği için. Bu uygulamanın mantıksızlığı buradan bir kez daha görülebilmektedir.

Gelelim final puanlamalarına... Şimdi buraya geçmeden önce aşağıdaki bilgileri dikkatle okumanızı ve değerlendirmeleri incelerken referans almanızı rica ediyorum. Bu bilgiler direkt olarak TDSF Salsa Kural Kitapçığı'ndan alınmıştır ve hakemlerin finalde ne şekilde puanlama yaptıklarını göstermektedir.

"Uygulama Hakemi Değerlendirme Kriterleri;
Uygulama hakemi değerlendirme esnasında 3 hata türü üzerinden sporcuları gözlemler. Basit Hata, Orta Hata, Büyük Hata.
Basit Hata; Koreografinin genel görüntüsünü ve akışkanlığını etkilemeyen, izleyiciler tarafından daha az fark edilen yada fark edilemeyen, ancak hakemlerin teknik açıdan değerlendirmeleri sırasında fark edebildiği hatalardır.
Örnek; Shine uygulamaları sırasında gerçekleşen küçük çizgi bozuklukları, açı problemleri, senkron sorunları, küçük el kayıpları, minimal düzeyde sendelemeler ve denge kayıpları vb küçük teknik hatalar.
Orta Hata;  Koreografinin genel görüntüsünü ve akışkanlığını minimal düzeyde etkileyen, ancak izleyiciler tarafından da fark edilebilir olan tüm hatalar orta hata olarak değerlendirilir.
Örnek; Bariz ve herkes tarafından fark edilen denge kayıplar ve senkron hataları,, sendelemeler, figürlerin akıcılığını doğrudan etkileyen el kopmaları-timing problemleri vb hatalar.
Büyük Hata; Koreografinin genel görüntüsünü ve akışkanlığını doğrudan etkileyen, herkes tarafından kolaylıkla fark edilebilen her türlü düşme, çarpışma vb. bariz sorunlar büyük hata olarak adlandırılır.
Örnek; Koreografi esnasında yaşanan ritim vb. müzikal hatalar, her türlü düşme çarpışma, ciddi el kayıpları vb. koreografinin görüntüsünü direkt olumsuz yönde etkileyen tüm büyük problemler.
  • Her basit hata için uygulama hakemi 1 puan keser.
  • Her orta hata için uygulama hakemi 5 puan keser.
  • Her büyük hata için uygulama hakemi 10 puan keser.
Uygulama hakemi değerlendirmesine başlarken sporcuya 100 puan verir ve değerlendirme sırasında hatalar ölçüsünde kesintiler yaparak bu puanı düşürerek performansı değerlendirir.
Sonuç raporu Başhakem tarafından incelenir ve onaylandıktan sonra sıralama ödül töreninde ilan edilir."


Evet, okudunuz.. Şimdi bunları bir kenarda tutalım lütfen. Bu bilgileri referans alacağız bundan böyle:

Artistik hakem kriterleri son derece subjektif olduğundan bu bölümle ilgili açıklamaya girmiyorum. Zira artistik puan kriterleri şu anki içi boş haliyle "güzellik yarışması" formatından farklı değildir. Herkes kendi beğenisine göre puan verebilmektedir, bir standart yoktur. Biz yukarıda paylaştığım uygulama hakemliği üzerinden gidelim... Ne kadar gülünç kriterler (seyirci görmezse basit gibi) olduğunu düşünsem de mevcut komitelerin inandığı sistem bu olduğundan, değerlendirmeler böyle yapılıyor. 


Şimdi şu link'ten Final puanlamalarını açalım: http://www.tdsf.gov.tr/tdsf/wp-content/uploads/2010/09/T%C3%BCriye-%C5%9Eamp.jpg

Bakacağımız nokta şu. Madem ki uygulama hakemleri "hataları" yakalamakla ve buna göre puan kırmakla görevli her çift 100 uygulama puanıyla, yani hatasız başlıyor yarışmaya. Uygulama hakemleri de hata gördükçe, hatanın yukarıda tarif edilmiş türlerine göre puan kırıyor. Unutmayalım, neticede kurallar hakemler arasındaki farkları minimuma indirip, subjektifliği azaltmak, objektifliği yani standartları referans gösteren değerlendirmeleri maksimuma çıkartmak için koyulur... İzliyoruz:


544 Numaralı çiftin Uygulama puanları:

En büyük ve en küçük puanları atıyoruz... Yani 45 ve 96... 45 ve 96 mı??? !!!! Arada 51 puan fark var  ama???  Bu neye tekabül ediyor yukarıdaki kurallar çerçevesinde bakalım:
  • 51 puan = 5 kaba hata (5 kere düşme) + 1 basit hata (Seyirci görmemiştir ondan basittir)
  • 51 puan = 51 kere "seyircinin görmediği" el kaçırma... Yani 51 sekizlik boyunca basit basit kopuk kopuk dansetme durumu
  • 51 puan = 10 tane orta hata... İzleyicilerin içinden "ah... tüh bak hata yaptı" dediği 10 tane durum. Ama koreografiyi çok etkilememiş....

Şimdi bu çifte 45 puan veren hakemimiz, 96 puan veren hakemimizin görmediği tam 51 tane basit hata, ya da 5 kaba + 1 basit hata veya 10 orta hata + 1 basit hata vb. görmüştür diyebiliriz o halde? Vallahi bravo... Şimdi diyeceksiniz ki "eh zaten bu puanlar atılıyor, değerlendirmeye alınmıyor." Konu bu değil. Konu iki hakem arasında nasıl bu kadar fark olabildiğidir. Artistik puanlara girmiyorum ama uygulamada, konu hataları yakalamak ve değerlendirmekken yani somut ve sayılabilir bir hadiseyken, nasıl bu kadar büyük farklar çıkıyor?

Söyleyeyim.. Sanırım ilk hakemimiz puanları kırarken, diğer hakemimiz kurallara sadık kalmak adına seyirciye dönüp "pardon, gördünüz mü siz? Görmediniz mi.. Hmm tamam o zaman kırmayayım ben puan" diyordu... Elbette bir şaka bu son cümleler. Varmak istediğim noktayı anladığınıza eminim.  Konu hakemlerin değerlendirmeleri değil, onları bu şekilde değerlendirme yapmaya sevkeden sistemin eleştirisidir. 

Geçelim 547 numaralı çifte:

Minimum 82, maksimum 98... Fark 16 puan. Yani 16 basit hata, 3 orta + 1 basit hata, ya da 1 kaba hata + 6 basit hata vs...

Size bir önceki örnekle karşılaştırınca düşük gelebilir. Bence yine oldukça yüksek bir farktır. Aynı performansı aynı anda izleyen iki hakem arasında, 16 hata puanı farketmemelidir.

550 Numaralı çift:

Min: 85, Max: 100... 100?? 100 Tam puan. Hatasız, mükemmel bir performans. İnsanın aklına "hiç kimse, hiçbir şey mükemmel değildir" lafını getiriyor. Bir tane bile basit hata yok.... Geleneksel olarak Dans, cimnastik, buz pateni gibi sporlarda 100 tam puan verilmez. Bu puanı vermek, bunun üzerinde bir performans sağlanamayacağını gösterir. Netice itibariyle bu hakemimiz performansta hata bulamazken, bir başka hakemimiz 15 puanlık hata bulmuş. Yine ziyadesiyle yüksek bir fark...

562 Numaralı çift:

Min: 62; Max: 89... Fark: 27. Hesaplamayı artık yapabiliyorsunuzdur, bir hakemin gördüğü kaç kaba, orta, basit hatayı diğerinin görmediğine dair... :)

570 Numara Çift:

Min: 71; Max: 90.. Fark: 19

581 Numaralı Çift:

Min: 80; Max: 97... Fark: 17

585 Numaralı Çift:

Min: 76; Max: 98.. Fark: 21

594 Numaralı Çift: (Burası mühim)

Min: 30; Max: 90.. Fark: 60

Şimdi burada bir es veriyorum... 60 hata puanı farkı var iki hakem arasında. Hakemlerden biri 70 puan düşürecek kadar ciddi hatalar bulmuş uygulamada. Bu da 70 basit hata, 14 orta hata, 7 kaba hata (düşme vs.) demektir. Şahsen herhangi bir çiftin gerçekten rezalet bir performans sergilemedikçe, eldeki kısa koreografi süresi boyunca 70 puanlık hata yapabileceğine inanmıyorum. Bu kadar puan kaybedecek vakit yok ortada her şeyden önce...
Bunu yapmanın en kısa yolu 7 kere düşmek desek, aklı başında bir sporcu 3. düşüşten sonra sahneyi terk eder alkışlar arasında...Ya da Finale kalan hiçbir dansçı 70 sekizlik boyunca bağlantıyı, eli kaçırarak dansetmiş olamaz herhalde? 
Evet yarışma kalitesi yüksek değildi, ziyadesiyle aşağıdaydı katılım eksikliği sebebiyle ama bu kadar da değil... 70 hata puanı! Bu esnada diğer hakemlerimiz de kuşları izlemiş yine muhtemelen. Farka baksanıza, 60 hata puanı gözden kaçmış! Bir çifti izleyen ik çift gözün algısı bu kadar farklı olamaz... Hele ki söz konusu hadise bir spor branşı diyorsak, katiyen olmamalıdır. O halde kurallarda çok ciddi açıklar vardır. Hakemlerin değerlendirmeleri kişisel beğeniye ve algıya mahkum kalmış, herkesin referans alacağı standartlardan yoksun kalmıştır. Komitelerin, ilk olarak da Teknik Komite'nin görevi, bu kriterleri hakemlere sağlamaktır. Ortada bu kriterler yokken hakemleri veya hakem komitesini suçlamak abesle iştigaldir....

Son çiftimiz de yine 77-96 aralığında uygulama puanı almış. Bana yüksek gelse de, 45-96 ve 30-90 örnekleri yanında "çok şükür" dedirtiyor sanırım...

Durum budur efendim. Lütfen bu sıkıntıları hakemlerimizle özdeşleştirmeyiniz. Bunlar ortada yeterince değerlendirme kriteri olmamasından kaynaklıdır. Bu yüzden tekrarlıyorum, burada hakemleri eleştirmiyoruz. Sistemdeki açıkları ortaya koyuyoruz. 


Sabrınız ve ilginiz için teşekkürler.

Sevgiler.

Erdem Özkan





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder